Chapalagniero
Petasites hybridus
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-di-tignous.
Nom en français : Grand Pétasite.
Descripcioun :La chapalagniero trachis en ribo d'aigo e dins li relarg umide de l'estànci mountagnard. Fai de gròssi fueio que podon faire pu d'un mètre de diamètre. Se destrìo de Petasites albus bonodi si costo que s'acabon pèr tres e la baso dóu limbe que se refermo (duberto encò P. albus). La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto medecinalo que sèmblo pas esta proun emplegado au nostre (proche de la chavalino). A d'ùni prouprieta (vèire çai-souto) majamen pèr apasima li mau de tèsto (racino). La tisano de flour e de fueio seco es espetouranto e lis emplastre de fueio apasimon li mau d'articulacioun e soun vulneràri (plago). A passa tèms servié seguramen contro la tigno.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Petasites
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 20 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 600 à 1600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ribo d'aigo
- Prado umido
- Prado à rousèu
- Bos fres
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Petasites hybridus (L.) G.Gaertn., B.Mey. & Scherb., 1801
(= Petasites officinalis Moench = Petasites vulgaris Desf. )
Juvert
Petroselinum crispum
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Persil cultivé.
Descripcioun :Lou juvert, que nous vèn d'Asìo dóu couchant, samena au nostre desempièi l'Antiqueta, se retrobo naturalisa d'aqui d'eila. Dins la Vau-cluso trachis uno meno que vendrié, segound Reduron, de l'Age-Mejan. La varieta presentado eici, ié dison angustifolium, emé de fuioun prim. Autramen se recounèis à si flour jauno e si fru coustela.
Usanço :Èi bèn couneigu pèr assaboura, fres, lou manja. Caup proun de vitamino (A...) e de sau mineralo. Li racino, li fueio e li fru fan pissa, soun bon pèr l'estouma e li règlo e contro li gas.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Petroselinum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Jun à avoust
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Baus
- Muraio
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino estenoumediterrano
Ref. sc. : Petroselinum crispum (Mill.) Nyman ex A.W.Hill, 1925